Kiểm soát sức khỏe của bạn để phòng chống bệnh tiểu đường

Bệnh tiểu đường đang gia tăng ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (APAC) và khu vực này hiện chiếm tỷ lệ bệnh ĐTĐ cao nhất, kéo theo gánh nặng kinh tế toàn cầu về sức khỏe và chi phí điều trị. Béo phì là một yếu tố nguy cơ chính nhưng có thể thay đổi được đối với bệnh tiểu đường tuýp 2. Tăng cân quá mức có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, gây ra hiệu ứng domino dẫn đến tình trạng kháng insulin — khi cơ thể không còn phản ứng hiệu quả với insulin — dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao.

Tại khu vực Châu Á Thái Bình Dương, nguy cơ này tăng cao do lối sống đô thị hóa nhanh chóng, bận rộn, căng thẳng và ít vận động. Giờ làm việc dài và sự phổ biến của thức ăn nhanh dễ thường dẫn đến tình trạng ăn uống không lành mạnh khi căng thẳng, với đồ ăn vặt và “đồ ngọt” thường được coi là giải pháp nhanh chóng, dễ chịu để giảm căng thẳng. Hơn nữa, khu vực này đang chứng kiến sự gia tăng trẻ em thừa cân. Béo phì ở độ tuổi sớm tạo tiền đề cho những thách thức về sức khỏe suốt đời, bao gồm bệnh tiểu đường tuýp 2 và các bệnh mãn tính khác.

Điều quan trọng cần lưu ý là một số người có thể có cân nặng bình thường nhưng lại mang trong mình mỡ thừa, một tình trạng được gọi là “TOFI” (thin outside, fat inside – gầy bên ngoài, béo bên trong). Tình trạng này đặc biệt phổ biến ở người Châu Á và những người ăn không đủ protein và có lối sống ít vận động. Bệnh tiểu đường tuýp 2 có thể không có triệu chứng ở giai đoạn đầu, nghĩa là một số người có thể có lượng đường trong máu cao mà không có triệu chứng đáng chú ý.

Giải quyết “bệnh béo phì kèm tiểu đường” — sự đồng thời xảy ra của bệnh tiểu đường và béo phì ở một cá nhân — bắt đầu bằng việc giải quyết một số nguyên nhân gốc rễ như chế độ ăn uống kém và ít vận động trước khi chúng dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Bằng cách thực hiện những lựa chọn nhỏ và phù hợp mỗi ngày để giảm cân từ từ, mọi người có thể cải thiện đáng kể độ nhạy insulin và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

Ăn uống thông minh: Những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống có ích như thế nào

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh tiểu đường tuýp 2.

Thực phẩm có chỉ số đường huyết cao, như bánh mì trắng và đồ ăn nhẹ có đường, gây ra tình trạng tăng đột biến lượng đường trong máu có thể dẫn đến tình trạng kháng insulin theo thời gian. Giảm đồ uống có đường như trà sữa có thể giúp giảm lượng đường dư thừa và cải thiện khả năng kiểm soát lượng đường trong máu. Ví dụ, trân châu trong các loại trà sữa phổ biến làm tăng lượng calo và làm tăng chỉ số đường huyết (GI), góp phần gây béo phì, làm bệnh tiểu đường trở nên trầm trọng hơn và kiểm soát huyết áp kém. Các lựa chọn thay thế lành mạnh như ngũ cốc nguyên hạt, cùng với trái cây và rau quả giàu chất xơ, giúp ổn định lượng đường trong máu bằng cách làm chậm quá trình hấp thụ đường đồng thời tăng cảm giác no và hỗ trợ tiêu hóa.

Bằng cách tập trung tiêu thụ các thực phẩm nguyên chất, giàu dinh dưỡng đồng thời giảm thiểu thực phẩm chế biến sẵn, mọi người có thể kiểm soát bệnh tiểu đường tốt hơn và tăng cường sức khỏe cũng như chức năng trao đổi chất.

Hỗ trợ chế độ ăn uống bằng các chất bổ sung có mục tiêu

Protein, axit béo omega-3 và magiê là những chất dinh dưỡng chính hỗ trợ kiểm soát cân nặng và sức khỏe trao đổi chất, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.

Protein giúp kiểm soát sự thèm ăn bằng cách tăng cảm giác no và thúc đẩy quá trình trao đổi chất, yêu cầu nhiều năng lượng hơn để tiêu hóa và đốt cháy nhiều calo hơn. Axit béo Omega-3, có trong cá như cá hồi, làm giảm viêm, cải thiện độ nhạy insulin và giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến béo phì. Magiê hỗ trợ chức năng insulin và quá trình trao đổi chất glucose, tăng cường độ nhạy insulin và kiểm soát lượng đường trong máu, đồng thời duy trì huyết áp khỏe mạnh và hỗ trợ chức năng cơ, giúp bạn dễ dàng duy trì hoạt động và kiểm soát cân nặng.

Áp dụng lối sống lành mạnh hơn

Lựa chọn lối sống cũng quan trọng không kém trong việc kiểm soát và ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2. Hoạt động thể chất thường xuyên, chẳng hạn như dành 150 phút tập thể dục vừa phải mỗi tuần, giúp điều chỉnh cân nặng hợp lý và cải thiện độ nhạy insulin, cả hai yếu tố chính trong việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh tiểu đường. Nếu việc tìm thời gian tập thể dục trong ngày làm việc bận rộn là một thách thức, thì các phương pháp thay thế đơn giản như tập yoga tại bàn làm việc hoặc đi bộ ngắn trước và sau bữa ăn vẫn có thể có tác động đáng kể đến việc ổn định lượng đường trong máu. Điều này không chỉ giúp cơ thể khỏe mạnh hơn mà còn góp phần vào sức khỏe tổng thể, tăng cường mức năng lượng và hỗ trợ các mục tiêu sức khỏe lâu dài.

Giấc ngủ kém và căng thẳng mãn tính có thể phá vỡ chức năng trao đổi chất và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Ưu tiên nghỉ ngơi và kiểm soát căng thẳng là điều cần thiết để duy trì sự cân bằng lành mạnh. Các kỹ thuật giảm căng thẳng thực tế như thiền và các bài tập hít thở sâu có thể điều chỉnh hormone gây căng thẳng. Các phương pháp này thúc đẩy kết quả trao đổi chất lành mạnh hơn và có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

Việc kiểm soát sức khỏe của bạn có thể trở nên khó khăn giữa những yêu cầu của lối sống bận rộn. Tuy nhiên, những điều chỉnh đơn giản và nhất quán đối với thói quen hàng ngày, kết hợp với chăm sóc phòng ngừa và phát hiện sớm là một số yếu tố chính mang lại kết quả tốt hơn trong việc phòng ngừa bệnh tiểu đường.

Quang Vũ