Mỡ lợn, vốn bị coi là có hại cho sức khỏe, đã gây bất ngờ khi được xếp hạng 8 trong danh sách “thực phẩm tốt nhất thế giới”. Điều gì đã khiến mỡ lợn đạt được vị trí ấn tượng này?
Chúng ta đều biết rằng trái cây và rau quả có lợi cho sức khỏe của chúng ta do hàm lượng dinh dưỡng của chúng. Tuy nhiên, đáng ngạc nhiên là một sản phẩm động vật được coi là tốt cho sức khỏe hơn nhiều loại thực phẩm màu xanh này.
Đó chính là mỡ lợn.
Mỡ lợn từ lâu đã là một nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực của nhiều quốc gia, đặc biệt ở Việt Nam, nơi nó được sử dụng để chiên rán, làm gia vị hoặc thậm chí ăn trực tiếp trong một số món truyền thống. Tuy nhiên, với sự phát triển của khoa học dinh dưỡng, mỡ lợn thường bị gắn mác “không lành mạnh” do hàm lượng chất béo bão hòa cao. Nhưng liệu mỡ lợn có thực sự chỉ mang lại tác hại, hay nó còn có những lợi ích đáng kể cho sức khỏe?
Theo tờ Surrey Live (Anh) đưa tin, dựa trên kết quả khảo sát của BBC Future, mỡ lợn đã được vinh danh là thực phẩm lành mạnh thứ 8 trên thế giới. BBC Future đã phân tích 1000 loại thực phẩm khác nhau, chọn ra 100 loại tốt nhất cho sức khỏe và chấm điểm dựa trên thành phần dinh dưỡng. Kết quả, mỡ lợn đạt 73/100 điểm, vượt qua cả đậu Hà Lan, cà chua, bắp cải tím, rau diếp, cá thu, khoai lang và cam.
Mỡ lợn giàu dinh dưỡng đến đâu?
Theo bài viết trên Donga Ilbo, mỡ lợn chứa khoảng 40-50% chất béo bão hòa, 40-50% chất béo không bão hòa đơn (monounsaturated fat) và một lượng nhỏ chất béo không bão hòa đa (polyunsaturated fat).
Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, mỡ lợn giàu vitamin B1, một dưỡng chất quan trọng giúp chuyển hóa carbohydrate thành năng lượng, tăng cường sức sống cho cơ thể. Lượng vitamin B1 trong thịt lợn được ước tính gấp 6 lần so với thịt bò.
Bên cạnh đó, mỡ lợn còn chứa nhiều vitamin D, hỗ trợ hình thành xương và răng, tăng cường hệ miễn dịch. Trong 100g mỡ lợn có khoảng 200-300 IU vitamin D và choline, một chất dinh dưỡng tốt cho não bộ, gan.
Nghiên cứu khoa học nói gì về mỡ lợn?
Một phân tích tổng hợp trên 100.000 người trong nghiên cứu từ Đại học Harvard (2018) cho thấy, chất béo bão hòa từ động vật không phải lúc nào cũng gây hại nếu thay thế carbohydrate tinh chế (như đường, bánh mì trắng). Điều này ngụ ý rằng mỡ lợn có thể là lựa chọn tốt hơn so với một số thực phẩm chế biến sẵn.
Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ (2020) chỉ ra rằng, chất béo không bão hòa đơn trong mỡ lợn có lợi cho việc kiểm soát viêm và cải thiện độ nhạy insulin. Tuy nhiên, có một điều cần lưu ý là tổng lượng chất béo tiêu thụ không vượt quá khuyến nghị (dưới 30% tổng calo hàng ngày).
Còn Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) không cấm hoàn toàn mỡ lợn mà nhấn mạnh vào sự cân bằng trong chế độ ăn. WHO khuyến cáo, hạn chế chất béo bão hòa dưới 10% tổng năng lượng để giảm nguy cơ bệnh tim mạch.
Vậy nên dùng bao nhiêu mỡ lợn?
Mỡ lợn không phải là “kẻ thù” của sức khỏe như nhiều người lầm tưởng, nhưng cũng không phải “thần dược”. Tác động của nó phụ thuộc vào cách sử dụng:
Tiêu thụ vừa phải: Dùng mỡ lợn thay thế dầu thực vật tinh luyện hoặc bơ thực vật (chứa chất béo trans) có thể mang lại lợi ích, đặc biệt trong nấu nướng nhiệt cao. Một thìa cà phê (khoảng 5g) mỗi ngày là mức hợp lý cho người trưởng thành khỏe mạnh, tương đương khoảng 45 kcal.
Nếu lạm dụng: Tiêu thụ quá nhiều (ví dụ, hàng ngày với liều lượng lớn) sẽ làm tăng nguy cơ tích tụ cholesterol xấu và các vấn đề sức khỏe liên quan.
Khuyến cáo: Tốt nhất, nên ưu tiên mỡ lợn từ lợn nuôi hữu cơ hoặc chăn thả tự nhiên để tránh chất độc hại. Dùng mỡ lợn cùng rau củ, ngũ cốc nguyên cám sẽ giúp bạn cân bằng dinh dưỡng hơn. Cuối cùng, người có tiền sử bệnh tim mạch, mỡ máu cao nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng mỡ lợn thường xuyên.
Minh Anh
